- Rozengracht 24 I 8861 XZ I Harlingen
- 06 55 80 34 35
- info@praktijkpascalle.nl
- Registratienummer VVH: 824A
- AGB-code praktijk: 90067391
- AGB-code therapeut: 90108340
Ieder kind is gehecht aan degene die hem grootbrengt. Hechting is de emotionele band, die een kind ontwikkelt met zijn ouders of verzorgers. De wijze waarop een kind gehecht is, is van grote invloed op hoe het kind zich verbindt met anderen en hoe het zichzelf ervaart. Vanaf onze vroege kindertijd ontwikkelen we een manier van hechten op basis van de interacties met onze ouders of verzorgers. De manier waarop we ons al dan niet gezien of gehoord voelen speelt hierbij een belangrijke rol. We ontwikkelen een hechtingsstijl. Deze hechtingsstijl beïnvloedt niet alleen onze relaties met anderen, maar ook hoe we omgaan met onze eigen emoties en lichamelijke ervaringen. In de haptotherapie, waar voelen en contact centraal staan, is het bewust worden van hechtingspatronen van groot belang. Dit artikel, geschreven door Pascalle van Straaten, legt uit waarom hechtingsstijlen een sleutelrol spelen in haptotherapie en hoe ze kunnen bijdragen aan persoonlijke groei en emotioneel welzijn.
Een hechtingsstijl is de manier waarop iemand zich emotioneel verbindt met anderen, vooral in intieme relaties. Deze stijl wordt grotendeels gevormd in de vroege kindertijd door de interactie met ouders of verzorgers. Hoe een kind zorg, veiligheid en aandacht ervaart, bepaalt vaak hoe het later in het leven relaties aangaat en vertrouwt op anderen en zichzelf. Je hechtingsstijl houdt verband met het, al dan niet aanwezige, overlevingsmechanisme dat je – bewust of onbewust – hebt ontwikkeld.
De hechtingstheorie is bedacht door John Bowlby (1907–1990; Britse psycholoog en psychiater, bekend als de grondlegger van de gehechtheidstheorie) en verder uitgewerkt door mensen zoals Mary Ainsworth (1913–1999; Amerikaanse psychologe en leerling van John Bowlby, bekend om haar onderzoek naar gehechtheid tussen kinderen en verzorgers).
Volgens de hechtingstheorie ontwikkelen mensen verschillende manieren om zich te hechten. Dit heeft te maken met hoe ze vroeger als kind hebben geleerd om met hun ouders of verzorgers om te gaan, vooral als het moeilijk was. De vier belangrijkste hechtingsstijlen zijn: de veilige hechting, de onveilig vermijdende hechting, de onveilig angstige hechting en de gedesorganiseerde hechting. Hieronder ik werk ze verder uit en geef daarbij aan hoe dit zich representeert bij een kind, als ook bij een volwassene.
Veilige hechting
Als een kind veilig gehecht is, betekent dit dat de ouders of verzorgers reageren op wat het kind nodig heeft en dat ze betrouwbaar zijn. Het kind leert daardoor anderen te vertrouwen én zichzelf te vertrouwen. Het hoeft geen overlevingsstrategieën te bedenken om zich veilig te voelen, omdat het krijgt wat het nodig heeft.
Een volwassene met een veilige hechtingsstijl heeft goede relaties, vertrouwt op anderen en voelt zich zelfverzekerd. Ze kunnen goed praten over hun gevoelens en omgaan met problemen. Ze zijn niet bang voor nabijheid, maar kunnen ook goed voor zichzelf zorgen.
Onveilig vermijdende hechting
Een kind met een vermijdende hechtingsstijl heeft vaak ouders of verzorgers die weinig aandacht geven aan hun emoties of deze afwijzen. Om zichzelf te beschermen, leert dit kind zijn gevoelens weg te stoppen en te doen alsof het alles zelf kan. Hij/zij denkt, dat het geen zin heeft om te laten zien dat ze iets nodig hebben, omdat daar toch niet of nauwelijks op wordt gereageerd.
Een volwassene met een onveilig vermijdende hechtingsstijl houdt emotionele afstand in relaties. Hij/zij vindt het moeilijk om dichtbij iemand te zijn, vermijdt praten over gevoelens en wil graag alles zelf doen. Deze volwassene is bang om kwetsbaar te zijn en heeft moeite met afhankelijk zijn van anderen.
Onveilige angstige of ambivalente hechting
Een kind met deze hechtingsstijl krijgt vaak wisselende zorg. Soms zijn hun ouders of verzorgers lief en reageren ze goed, maar andere keren zijn ze onvoorspelbaar of helemaal niet aanwezig. Het kind weet niet wat het kan verwachten, dus gaat het extra zijn best doen om aandacht te krijgen. Daardoor worden hij/zij vaak heel aanhankelijk en maakt hij/zij zich snel zorgen of het wel genoeg liefde krijgt.
Een volwassene met een angstige hechtingsstijl maakt zich veel zorgen over hun relaties met anderen. Ze zoeken vaak bevestiging en voelen angst om verlaten te worden. Ze kunnen heel aanhankelijk zijn, maar ook snel boos of verdrietig zijn, als ze zich niet gewaardeerd voelen.
Gedesorganiseerde hechting
Dit komt vaak voor bij kinderen die trauma of mishandeling hebben meegemaakt. Het kind kan zich op verschillende manieren gedragen, omdat het tegenstrijdige gevoelens heeft. Aan de ene kant voelt het kind angst, maar aan de andere kant wil het ook dicht bij zijn ouder/verzorger zijn. Dit komt, omdat de verzorger soms een veilige plek is, maar ook angst kan veroorzaken. Dat is verwarrend voor het kind en deze ontwikkelt dan ook vaak verwarrende en chaotische manieren om met deze onvoorspelbare situatie om te gaan.
Een volwassene met een gedesorganiseerde hechtingsstijl is vaak verward in relaties. Ze gedragen zich soms lief, soms afstandelijk en hebben moeite met vertrouwen. Ze voelen zich zowel aangetrokken tot mensen als angstig om gekwetst te worden. Hun emoties kunnen chaotisch zijn en ze reageren vaak heftig op stress.
In al deze bovenstaande hechtingsstijlen probeert het kind, maar ook de volwassene manieren te vinden om emotioneel te overleven en zichzelf in veiligheid te brengen, zelfs als dat ten koste van hunzelf gaat.
In de haptotherapie speelt lichaamsbewustzijn een belangrijke rol bij het herkennen en doorbreken van oude patronen die voortkomen uit je hechtingsstijl. De manier waarop je je in je jeugd hebt leren hechten, beïnvloedt niet alleen je relaties, maar ook hoe je omgaat met gevoelens, aanraking en verbinding met jezelf en anderen. Haptotherapie helpt om deze patronen te voelen en opnieuw verbinding te maken met jezelf op een manier die bij je past.
Veilige hechting en haptotherapie
Mensen met een veilige hechtingsstijl hebben vaak een goed lichaamsbewustzijn en voelen zich comfortabel bij aanraking en nabijheid. In haptotherapie kunnen ze deze verbinding verder verdiepen en ontdekken hoe ze hun gevoel van vertrouwen en zelfverzekerdheid kunnen versterken in nieuwe of uitdagende situaties.
Onveilige vermijdende hechting en haptotherapie
Voor mensen met een vermijdende hechtingsstijl kan haptotherapie confronterend zijn, omdat aanraking en emotionele nabijheid als ongemakkelijk of bedreigend kunnen voelen. Ze hebben vaak geleerd om gevoelens te onderdrukken en alles zelfstandig op te lossen. In haptotherapie worden ze uitgenodigd om stap voor stap weer in contact te komen met hun lichaam en te ervaren dat gevoelens er mogen zijn, zonder dat ze direct overweldigen.
Onveilige angstige of ambivalente hechting en haptotherapie
Mensen met een angstige hechtingsstijl zoeken vaak bevestiging in relaties en kunnen moeite hebben met een stabiel gevoel van eigenwaarde. In haptotherapie kunnen ze leren om meer op zichzelf te vertrouwen en veiligheid in zichzelf te ervaren, zonder continu afhankelijk te zijn van de goedkeuring of nabijheid van anderen. Door aanraking en lichaamsbewustzijn kunnen ze meer balans vinden in hun emotionele reacties.
Gedesorganiseerde hechting en haptotherapie
Bij een gedesorganiseerde hechtingsstijl is er vaak sprake van diepgewortelde angst en verwarring in relaties. Dit kan zich uiten in sterke wisselingen tussen aantrekken en afstoten, zowel in emotioneel contact als in lichamelijke ervaringen. Haptotherapie kan helpen om deze tegenstrijdige gevoelens op een veilige manier te verkennen en een nieuwe, meer stabiele vorm van verbinding met zichzelf en anderen op te bouwen.
Ongeacht iemands hechtingsstijl biedt haptotherapie een veilige ruimte om oude patronen te herkennen en nieuwe manieren van verbinding te ontwikkelen. Door aanraking en lichaamsbewustzijn krijgen mensen de kans om op een diep niveau te voelen wat ze nodig hebben en hoe ze op een gezonde manier met zichzelf en anderen kunnen omgaan. Dit draagt bij aan emotionele groei, zelfacceptatie en een sterkere, meer evenwichtige verbinding met de wereld om hen heen.
Deze tekst is geschreven op basis van mijn algemene kennis over hechtingstheorie (zoals ontwikkeld door John Bowlby en Mary Ainsworth) en de principes van haptotherapie, zonder specifieke externe bronnen te citeren. De koppeling met haptotherapie is een
logische persoonlijke vertaling van hoe deze therapievorm werkt met lichaamsbewustzijn en emotionele verwerking.
© Praktijk Pascalle | All Rights Reserved | Privacy verklaring | Praktijkvoorwaarden